Overheid moet varkenswet handhaven

Minister Verburg is bezweken voor de druk van de varkenshouders. In een lange brief aan de Tweede Kamer stelt zij voor terug te komen op het besluit dat de Nederlandse vleesvarkens per 2013 moeten kunnen beschikken over 1m2 ruimte, in plaats van de 0,8 m2 die nu nog geldt. Dat is vreemd, want wetenschappelijk onderzoek toont volgens de minister aan dat een leefoppervlak van 1m2 voor het welzijn van de dieren wenselijk is en ook productievoordelen oplevert. Desondanks prevaleert echter opnieuw het economisch belang van de varkensboeren en stelt de minister zelfs voor een bestaande regeling af te zwakken. Dat is onaanvaardbaar en in de huidige politieke situatie ook controversieel. De Tweede Kamer zou het voorstel daarom niet moeten behandelen.

In haar brief presenteert de minister ook een paar doekjes voor het bloeden. Varkens in oude stallen (van voor 1998) die nu nog niet eens 0,8 m2 leefruimte hebben krijgen er maar liefst 0,07 m2 bij! En de minister gaat onderzoeken of de subsidievoorwaarden voor welzijnsverbetering boven het wettelijk minimum kunnen worden aangescherpt, ze gaat haar best doen de EU over te halen varkens meer ruimte te geven en ze blijft zich inzetten voor meer duurzaamheid. Maar is dat niet grotendeels bestaand beleid, of met andere woorden: een sigaar uit eigen doos?

Dat laatste geldt zeker voor het volgende: Terecht constateert de minister dat verrijking van de omgeving (strooisel in de stal) goedkoper is dan hokvergroting en op korte termijn een welzijnsverbetering oplevert. Ze stelt nu voor de wettelijke eisen en de controle op dit punt te gaan 'verduidelijken'. Die eisen laten echter aan duidelijkheid niets te wensen over. Varkens in de EU moeten kunnen beschikken over strooisel en de meeste varkens in Nederland hebben dat niet. Het zou goed zijn als de minister nu eindelijk actie zou ondernemen en daadwerkelijk meer controles zou laten uitvoeren. 'Vliegende brigades', zoals die worden ingezet ter controle van veetransporten, zouden een goed middel hiertoe zijn. Controle op de naleving van bestaande regels is wel een eerste taak van de overheid.

Geert Laugs

Dit is een opinie-artikel dat op 25 maart verscheen in het Agrarisch Dagblad.

Nieuw: weblog over het wonderlijke leven van dieren

Varkens begrijpen de werking van spiegels, papegaaien kunnen bewegen op de maat van muziek en paarden herkennen mensengezichten op foto's. Het zijn een paar voorbeelden van opmerkelijke dierenverhalen die je kunt lezen op dierenlevens.nl, een nieuw weblog dat sinds 1 maart online is.

In dierenlevens.nl presenteert Compassion in World Farming twee maal per maand een verhaal over het wonderlijke leven van de dieren met wie we onze planeet delen. Al die verhalen laten zien dat mens en dier veel dichter bij elkaar staan dan lang werd gedacht, want net als mensen hebben dieren gevoel, kunnen ze pijn ervaren en bang of vrolijk zijn. Net als mensen willen ze voor hun jongen zorgen en zijn ze zich bewust van veranderingen in hun omgeving. Voorbeelden daarvan zijn er genoeg. Denk maar aan de hond die blij met zijn staart kwispelt als zijn baasje thuis komt of kijk maar eens naar merels, die een nest bouwen voor hun jongen en af en aan vliegen met voedsel voor hun pasgeboren kroost. Maar ook de wetenschap erkent dat dieren gevoel hebben en levert steeds meer bewijzen voor wat dieren allemaal kunnen. Wist je dat kippen kunnen leren door naar televisiebeelden te kijken, dat ze in een groep tot 80 individuele soortgenoten kunnen onderscheiden en dat ze met elkaar 'praten' via zo'n 30 verschillende 'geluiden'?

Dierenlevens.nl is een uitgave van Compassion in World Farming (CIWF), de internationale organisatie die opkomt voor het welzijn van landbouwdieren. Met dit nieuwe weblog hoopt CIWF bij te dragen aan een beter begrip voor de natuurlijke behoeften van dieren en natuurlijk vooral aan wereld waar dieren worden behandeld met compassie en respect.

Oproep aan de politieke partijen

Compassion in World Farming (CIWF) vraagt de politieke partijen in Nederland in hun verkiezingsprogramma's voor de Tweede Kamerverkiezingen te kiezen voor een nieuwe koers voor de veehouderij in Nederland. Deze moet duurzaam én diervriendelijk worden, aldus CIWF in een brief aan de programmacommissies van de politieke partijen. Met deze brief biedt de organisatie ook twee belangrijke rapporten aan de partijen aan.

Een nieuwe koers voor de Nederlandse veehouderij is niet alleen nodig om een eind te maken aan het dierenleed in de huidige vee-industrie, maar ook omdat Nederland niet voorbij kan gaan aan de wereldwijde problemen die veroorzaakt worden door de vee-industrie. In het rapport 'Beyond factory farming (Intensieve veehouderij voorbij) stelt Compassion in World Farming dat het noodzakelijk is in de ontwikkelde landen minder vlees te consumeren en te produceren en om wereldwijd over te schakelen op extensieve, diervriendelijke veehouderij die gebruik maakt van vernieuwbare energiebronnen op de boerderij. Dit is nodig om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan en de groeiende wereldbevolking duurzaam te kunnen voeden. Dat dit goed mogelijk is blijkt uit het rapport 'Eating the planet', dat in opdracht van Compassion in World Farming en Friends of the Earth werd geschreven door onderzoekers van de Universiteit van Klagenfurt.

Beide rapporten zijn als download beschikbaar op ciwf.nl.

Bovendien vraagt Compassion in World Farming aan de politieke partijen in hun programma vast te leggen dat de nieuwe Nederlandse regering binnen de EU en andere internationale organisaties een voortrekkersrol dient te spelen bij de gewenste omschakeling naar een duurzame en diervriendelijke voedselproductie.